Kapya biberlerin kendine özgü şekilleri vardır. Biyolojik olgunluk döneminde ise kendine has koyu kırmızı renginden dolayı diğer biberler ile karıştırılması neredeyse imkansızdır. Yüzeyleri parlak ve dışı kalın koyu bir duvar özelliğine sahiptir. Bu içeriğimizde sizlere kapya biber yetiştiriciliği ile ilgili detaylı araştırmalarımız sonucunda elde ettiğimiz kapya biberi nasıl yetiştirilir ve kapya biber çeşitleri hakkında detaylı bilgiler aktaracağız.
Kapya biberler özellikle dolma yapımında, konserve ve turşu yapımında sıkça tercih edilen bir biber türüdür. Kapya biberlerin yaklaşık olarak ağırlıkları 60 ile 100 gramdır. İçerisinde 2 ila 3 yuva göz bulunur ve yaprakları orta büyüklüğe sahiptir. Kapya biberlerin tatları, belirgin bir tatlılığa sahiptir ve hoş bir aroması vardır. Bu özellikleri dolma biberlerden ayrılan en belirgin özelliğidir.
Kapya biberler içerisinde yer alan vitaminler ve mineraller sayesinde oldukça faydalı besinlerdir. Enfeksiyona neden olan bakterileri öldürerek bağışıklık sistemini güçlendirmek için gerekli olan antioksidonlar ile yüklüdür. Ayrıca içerdikleri C vitamin ile günlük C vitamini ihtiyacını yüzde 200 karşılamaktadır. Kısacası kapya biberlerin düzenli tüketilmesi görme bozukluğundan, kansızlığa ve hatta kansere karşı büyük savaş vermektedir.
Not: Kapya biber yetiştiriciliği dışında farklı ürünler hakkında bilgi almak istiyorsanız En Karlı Tarım Ürünleri başlıklı makalemizi inceleyebilirsiniz.
Kapya Biber Yetiştiriciliği
Tüm dünyada yaygın olarak yapılan kapya biber yetiştiriciliği ülkemizde de oldukça fazla yapılmaktadır. Her ne kadar biberler sebze olarak adlandırılsa da aslında meyvedir. Çünkü o da bir tohum taşıyıcısıdır. Parlak renkli ve mükemmel forma sahip olan kapya biberlerin aynı zamanda yeşil renkli yaprakları vardır.
Dünya genelinde biberlerin Meksika’dan geldiğine inanılsa da ülkemizde sevilen kapya biberler hemen herkesin mutfağında yer almaktadır. Bu talebi karşılamak için ülkemizde kapya biber yetiştiriciliği oldukça önemli bir yer edinmiştir.
Kapya biberlerin yetiştirilirken belli koşulların ve gereksinimlerin belirlenerek şartların sağlanması önemli bir detaydır. Biberler her ne kadar genel olarak normal toprakta yetişse de verimini en yüksek düzeyde tutmak için çevre koşullarının doğru şekilde oluşturulması gerekir.
Kapya biberlerin tohumlarının çimlenmesi için sıcaklık önemlidir. Çimlenme 13 derecelik sıcaklıktayken gerçekleşir ve büyümeleri için kabul edilen sıcaklık 30 dereceye kadardır. Yani toplamda aktif sıcaklıkları 2,5 ile 3 bin derece olmalıdır. Bu rakam istenilenden daha düşük olduğu zaman kapya biberlerin gelişimi yavaşlar, geç büyür, olgunlaşamaz ve bitkinin üretkenliği de azalır.
Özellikle kapya biberler sıcaklık değişimlerine karşı hassastırlar. Düşük sıcaklıktan etkilendikleri gibi çok yüksek sıcaklıklardan da olumsuz olarak etkilenirler.
Kapya biberlerin yetiştirilmesinde önemli unsurlardan bir diğeri de ışıktır. Işığın eksik kalması tomurcukların ve çiçeklerin düşmesine sebebiyet verir.
Toprak ve nem büyük önem taşır. Kapya biber yetiştiriciliğinde yetersiz nem olması durumunda çiçeklerde ve tomurcuklar da gözle görülür şekilde net bir azalmaya neden olur. Ayrıca bitkinin yaprakları sararmaya başlayarak ölür. Kapya biberler yeterli olgunluğa gelemez ve küçük kalır.
Kapya biber yetiştiriciliği yapılırken toprak bileşimi bir özen gerektirir. Çünkü kapya biber organik maddeler ve mineraller bakımından zengin ve hafif bir toprakta yetiştirildiğinde verimi oldukça etkilemektedir. PH seviyeside ölçülmelidir.
Kapya Biber Nasıl Yetiştirilir?
Her bitki yetiştiriciliğinde olduğu gibi kapya biber yetiştiriciliğinde de bazı önemli detaylara dikkat etmek gerekir. Pekiyi kapya biber nasıl yetiştirilir? Üretim için ilk önce planlama yapılmalıdır. Ekilecek olan tarla, dikim şeması, sulama yöntemi gibi tüm gereksinimlerin planlaması yapılmalıdır. Bunun için ilk adım olarak toprak analizi yapılmalıdır.
Kapya biber yetiştiriciliği yapılırken biberleri zararlılardan, hastalıklardan ve yabacı otlardan korumak gerekir.
Yabancı ot kontrolü, yetiştirme, elle ayıklama ve herbisitlerin kullanımından oluşur. Herbisitlerin özellikle fidan dikiminde 12 ile 14 gün öncesinden toprağa gömülerek uygulanması gerekir.
Kapya biberlerin hastalıkları ve zararlıları:
Kök boğazı yanıklığı hastalığı
Bakteriyel kanser ve solgunluk
Domates Öz Nekrozu
Bakteriyel Benek Hastalığı
Bakteriyel leke hastalığı
Küllenme hastalığı
Kök çürüklüğü – Çökerten hastalığı
Kapya Biber Çeşitleri
Kapya biber yetiştirirken hangi çeşidini yetiştirmek istediğinize de karar vermelisiniz. Bunun için kapya biber çeşitlerini bilmeniz gerekir. Bu nedenle sizlere kapya biber çeşitleri hakkında detaylı bilgi vereceğiz.
Macar çeşidi (konik): Bu kapya biberlerin şekilleri adından da anlaşılacağı gibi konikdir. İnce cidarlıdır. Et kalınlığı en fazla 5 mm’dir.
Lamuyo tipi (uzun küp): Biberlerin en büyüğüdür ve işlemek için en çok tercih edilen türüdür. Et kalınlığı 10 mm’ye kadar ulaşabilir.
Blok türü (kısa küp ya da Californiya): Popüler çeşitlerinden biridir. Büyük süpermarketlerde sıklıkla yer alan çeşididir diyebiliriz.
Kappi Tipi (uzun konik): Şekil olarak bakıldığı zaman acı biberlere benziyor diyebiliriz. Ancak biraz daha kalın ve uzundur. Et kalınlıkları 4 ile 7 mm arasında değişebilen bu çeşidi ülkemizde oldukça fazla tercih edilmektedir.
Gogoshara (Rotunda): Şekil olarak kabağı andıran bu çeşidin et kalınlığı 7 mm’ye kadar ulaşabilmektedir. Eskiden çok fazla tercih edilmemekteydi ancak son zamanlarda üretim konusunda kendi yerlerini açtılar denilebilir.
Kapya Biber Nerede Yetişir?
Biberlerin büyümesini ve gelişmesini etkileyen, olgunlaşmayı hızlandıran ve verimi artıran en önemli etken topraktır. Merak edilen sorular arasında yer alan kapya biber nerede yetişir? Sorusuna cevap vermek istiyoruz.
Ülkemizde kapya biberler en çok Ege ve Akdeniz bölgesinde yetişir. Ardından Marmara bölgesi ve iklim şartlarını sağlayan Doğu Anadolu’da ve Karadeniz Bölgesi’nde bazı illerde de yetiştirilmektedir.
Kapya biber yetiştiriciliği toprak türüne ve yapısına bağlı olarak gereken şartları ve iklimi sağlayan yerlerde yetiştirilir. Kapya biberler yoğun toprakları ve oksijenin yetersiz olan yerleri sevmediğini belirtmek isteriz. Bunlara ek olarak kapya biberler yetiştiği alanda yabani otları sevmez çünkü büyümelerini ve verimliliğini azaltır. Kontrollü ve planlı bir şekilde yabani ot temizliği önemlidir. Sulama sistemi toprağın ihtiyacına göre yapılmalıdır ve nem oranı ideal olacak şekilde sağlanmalıdır.
Açık Tarlada Kapya Biber Yetiştirme
Kapya biberler tarlada yetiştirilirken bazı önemli hususlarda özen gerektirir. Bu nedenle sizlere açık tarlada kapya biber yetiştirme işlemlerinin nasıl olduğundan bahsedeceğiz. Kapya biber yetiştiriciliği için ilk adım tohumun çimlenme sürecidir.
Tarlada kapya biberlerin yetiştirilmesi için ilk olarak tohumların çimlenme sürecinden geçmesi gerekmektedir. Tohumların çimlenmesi için genellikle kasalara ve sıcak yastıklara ekilir ve süreç burada işler. Kapya biberlerin gerçek yaprakları çıktıktan sonra ise torbalara aktarılır ve üstlerinde yaklaşık 6 ya da 7 yaprak olduğu zaman tarlaya ekilir.
Kapya biber yetiştiriciliği için hazır fideler de tercih edebilirsiniz. Hazır fideler ile yetiştirme hem işçilikten hem de tohum kaybı yönünde tasarruf sağlar. Ayrıca hepsini aynı dönemde ekeceğiniz için çiçeklenme dönemlerinde ve büyüme dönemlerinde erkencilik gibi bir durum söz konusu olmayacaktır.
Kapya Biberi Ekimi ve Bakımı
Kapya biber yetiştiriciliğinde önem arz eden yerler ise kapya biber ekimi ve bakımı diyebiliriz. Kapya biberler hafif, geçirgen ve iyi ısınmış topraklarda çok iyi gelişir. Kapya biberler için toprağın hazırlanması önemli bir süreçtir. Bir önceki mahsul hasat edildikten sonra, tarlanın temizlenmesi gerekir. 4 ila 6 santimlik yabani otlar tek yıllık, 10 ila 12 santimlik yabani otlar ise çok yıllıktır ve bu yabani otların temizlenmesi gerekir. Kış döneminde 25-26 santim, ilk bahar döneminde ise 12-14 santim derinliğe kadar toprak havalandırılmalıdır.
Kapya biberler büyüme sırasında bakıma ihtiyaç duyarlar. Yabani otlar, zararlılar ve hastalıklar ile mücadelede en etkili yöntem gerekli bakımların zamanında yapılmasıdır. Kapya biberler toprağın sıkışması ve havasızlığa karşı oldukça hassastırlar. Bu yüzden belli zamanlarda toprak gevşetilmeli ve bu gevşetme esnasında mineral gübreler ile beslenmelidir.
1 Dönümden Ne Kadar Kapya Biber Elde Edilir?
Kapya biber yetiştiriciliği yapmak isteyenlerin aklındaki soru 1 dönümden ne kadar kapya biber elde edilir? Kısaca özetlemek gerekirse 1 dönüme yaklaşık 5 bin ile 6 bin kapya biber fide ekimi yapılabilir. Şartlar gerektiği gibi sağlanırsa 2 bin ile 4 bin kg verim sağlar.
Kapya biber yetiştiriciliği ülkemizde olmazsa olmazlar arasında yer alır. Çünkü ülkemizde kapya biberler közleme, konserve, salça ve tarhana yapmak gibi birçok sebeple tercih edilmektedir. Ayrıca kapya biberlerin fidelerindeki son döküntüsü kızarmadığı için turşu kurmak için tercih edilmektedir.
Kapya Biber Gübreleme Takvimi
Kapya biber yetiştiriciliği yaparken önem verilmesi gereken bir husus da gübrelemedir. Burada sizlere kapya biber gübreleme takvimi detaylarından bahsedeceğiz.
Bitkiler toprağa ekildikten sonra yüksek fosfor içeriği ile desteklenmelidir. Ayrıca ilk aşamada oldukça önemli olan kök sisteminin gelişimi için uyarıcı da eklenmesi gereklidir. Kök gelişip 5 santime ulaştığında düzenli beslenmeye geçilebilir. Buradan sonra artık bitki besin maddelerini yoğun bir şekilde emebilecektir.
Kapya biberler fidanların üzerinde sertleşmeye başlar başlamaz artık topraktan besin emilimi de artar. Soğurma dinamikleri ise toprak özelliğine ve hava koşullarına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Toprak analizleri bu dinamikleri size gösterecektir. Analiz için, toprağın EC’sinin haftada bir defa en az iki hat üzerinde ölçülmesi gereklidir.
Biberlerin hasadı esnasında daha konsantre olgunlaşmaları için topraktaki tuz içeriği önemlidir. Bunun için 0,5-0,6 MS’ye çıkarılması önerilir. Bu oranları sağlamak için toprak kurutulabilir. Nemi azaltılarak, elektrik iletkenliği arttırılabilir. Ancak bu durumda yeterli toprak nemi korunmalıdır. Genellikle ikinci hasattan sonra bu yöntemin kullanılması tavsiye edilmektedir. Kurutularak topraktaki tuz içeriği arttırılırsa, suyun eksikliği küçük biberlerin oluşmasına ve üst çürümeye sebep olabilir. Bunun soncunda biberler sürekli sertleşir. Bunların yaşanmasının önüne geçmek için toprağın yeterli olacak nemini sağlamak gerekir.
Yaprak sargısı kullanılıyorsa ve özellikle de besleyici çözelti devamlı olarak sağlanmıyorsa, o zaman gübre tüketimi bitkiler tarafından gelişimin ilk aşamasında metre kareye 10-15 gram ve aktif büyümenin vejetatif aşamasında ise 17-20 gram olacak şekilde hesaplanması gerekir. Bitkiler maksimum kapya biber sayısına sahip olduğunda ise gübre oranı metre karede 30-35 grama ulaşabilir.
Besin çözeltilerinin ve gübrelerin doğru analizler sonucunda doğru miktarlarda uygulanması yalnızca bitki için faydalı olmakla kalmaz aynı zamanda israfında önüne geçer.