Şaşırtıcı bir şekilde Bizans sikkelerinin en önemli koleksiyonları 19. yüzyıldan önce ortaya çıkmamıştır. Bizans Paraları Rönesans çağında antika toplamaya başlamalarına rağmen pek çok koleksiyonuna ulaşılamamıştır. Daha sonrasında gün yüzüne çıkan Bizans paralarının konusunu araştırarak sizlere Bizans paraları fiyatları, Roma dönemi Bizans altınları ve Bizans Gümüş paraları detaylarını aktaracağız. Bizans altın sikkelerinin yüzü, Orta Çağ Avrupa’sının en ünlü parasıdır. Solidus sikkesi tarihi antik çağda başlamıştır. Roma İmparatorluğu varlığının 4. yüzyılında, Büyük Konstantin adına yeni bir para sistemi bahşetmiştir.
Eski Roma döneminde Aureus, Denarius ve Sestertius yerine altın katı, gümüş milerens ve bakır follis ile son genel halini almıştır. Bu sistem Roma pounduna yani yaklaşık olarak 327 gram altına denk gelmektedir.Eski Roma’da genellikle metallerin miktarları karat cinsinden ölçülmekteydi.
Bizans Paraları Fiyatları
Bizans kendi döneminin kültürel, ekonomik ve bilimsel olarak en gelişmiş hallerinden biri olarak kabul edilmiştir. Bizans paraları fiyatları da oldukça merak konusudur. Zamanın modern makineleri ile basılmış gümüş, bakır ve altın sikkeler kullanıyordu. Bizans paraları gravür bakımından en yüksek kalitede kabul edilmektedir. Bu sikkeler hemen hemen tüm imparatorları tasvir etmiştir.
- Madeni paraların değerlerini doğru bir şekilde değerlendirebilmek için korumasını bilmeniz gerekir.
- Sadece yılını bilmek paranın değerini belirlemez. Aynı zamanda diğer ayrıntıları da bilmek gerekir.
- Plastik kaplar içerisine kapatılan paraların değerleri daha yüksek olabilir.
- Eski ve kararmış Bizans paraları diğer parlak paralara göre daha pahalıdır.
Koleksiyon dünyası genelinde kopyalar ve sahte ürünler oldukça yaygındır. Bu hususa da dikkat etmek gerekir.
Okuyunuz: Farklı dönem paralarını incelemek için Tarihi Eser Paralar ve Fiyatları başlıklı makaleyi inceleyebilirsiniz.
Roma Dönemi Bizans Altınları
Erken Bizans paraları Roma geleneklerini sürdürmüştür. Bizans döneminde İmparatorun kendisi hiç silaha dokunmasa bile paralar üzerinde bir komutan olarak tasvir edilmiştir. 309 yılında Roma İmparatoru Büyük Konstantin parasal dolaşımı kolaylaştırmak ve değerli metal tüketimini azaltma ihtiyacına dayanan para reformu yapmaya başlamıştır. Bu dönemden önce Roma dönemi Bizans altınları, Augustus tarafından tanıtılan ve kullanılan başka altın sikke vardı. Aureus altın sikkesi, yaklaşık 328 gramdır. Ancak Konstantin bir başka ölçüyü kullanmıştır ve 72 solidi yani bir katının 4,5 gram altın ağırlığında olması gerekliydi. Bu nedenle Aureus altın sikkesinden daha hafiftir.
Solid, Yunan tarzında başka bir isim almıştır. Avrupa’da daha çok Bezant veya Mizantin olarak adlandırılmıştır.
İmparatorlukta altın katı özel bir öneme sahipti. Yalnızca vergi toplamak ve ticari anlaşmalar yapmak için kullanılmamıştır. Aynı zamanda güçlü siyasi bir araçtı. Roma dönemi Bizans altın paralar diplomasi yolu ile değil zorla da dağıtılmıştır.
Bizans Gümüş Paraları
Merak edilen konulardan Bizans gümüş paralarının nasıl olduğudur. Roma imparatorluğunun çöküşü Orta Çağ’ın sonlarında gerçekleşti. I. Theodosius’un 395 yılında ölümünden sonra Roma İmparatorluğu ikiye bölünerek doğu kesiminde adını başkentin asıl adı Bizans’tan gelen Bizans İmparatorluğu oluşturulmuştur. Bizans, imparatorluk olarak modern zamanların tarih biliminde anılmaya başlanmıştır. Bizanslılar her zaman kendilerini Romalı olarak görmüşlerdir. Asla Bizanslılar olarak adlandırmamışlar.
Bizans’ın en büyük gümüş parası Miliaris’dir. Bizans’ın Miliaris parası, Büyük Konstantin tarafından tanıtılmıştır. Bizans’ın bu gümüş paraları, bir altının 1/14’üne mal olmuştur. II. Julian döneminde, içerisindeki gümüş milier oranı artmıştır. Bu nedenle para 1/12 katına mal olmaya başlamıştır. Miliaris’in ağırlığı 4,55 gram çapı ise 22-25 mm’dir. II. Julian döneminde artan milier ile ağırlığı 4,65 gram olmuştur.
Bizans’ta parasal hesabın temeli olarak kabul edilen gümüş para Keratius olmuştur. Günlük hesaplamaları kullanmak için kullanılmıştır. Ayrıca nüfustan alınan parasal vergilerin çoğu keratia şekline gelmiştir.
Bizans’ta daha az popüler olan bir diğer gümüş para heksagramdı. İmparator Herakleisos zamanından Isaurian III. Leo dönemine kadar gümüş paranın basımı devam etmiştir. Bu gümüş paranın nominal ağırlığı 6.82 gramdı ve çapı 18mm’den 22 mm’ye kadar değişmekteydi.
Bizans’ta İmparator Diocletian tarafından mali reformun sonucu olarak yüksek kaliteli gümüş sikke Silikwa’dır.
Bizans’ın en küçük gümüş parası Yarım Silikva’dır. Sadece büyük şehirlerde kullanılmıştır. Ortalama ağırlığı normal Silikva’dan 1-1,5 gram daha az ve çap genişliği de 1-3 mm daha küçüktür.
Bizans Altın Paraları Bilgi
Tüm detayları ile bahsettiğimiz Bizans altın paraları oldukça araştırılan konulardan biri haline gelmiştir. Solidus sikkesi Bizans’ın en yüksek altın sikkesi olarak kabul edilmiştir. İlk olarak Büyük I. Konstantin döneminde ortaya çıkmıştır yani 324 ile 337 yıllarında. Daha önce eyalette kullanılan Roma Aureusunun yerini aldı.
Bu madeni parayı basarken kullanılan standartlar şunlardır:
- 900 altın
- 4,5 gramlık ağırlık. Ağırlıkları aynı olmasına rağmen paranın çapı değişiklik gösterebilmektedir. Bunun temel nedeni teknolojik özelliklerdir.
- Yaklaşık 22 mm’lik çapa sahiptir.
Bizans’ın altın Semissis ülkenin ikinci madeni parası olarak kabul edilmiştir ve oldukça da sağlamdır. Eyalet içerisinde altın Semissis’i soylular tarafında kullanılıyordu. Dış ticaretlerde de aktif olarak kullanılmıştır. Darphane esnasında 900 standart altın kullanılmıştır. Bu Bizans altın sikkesinin boyutu 10-20 mm, ağırlığı 2.2 gramdı.
Bizans altın Tremissis ise 4. yüzyıl sonunda İmparator Magnus Maximus tarafından kullanılmaya başlamıştır. Popülaritesi ise 5. yüzyılda artmıştır. Bu Bizans madeni parası Trien olarak da adlandırılmaktadır.
Bizans Parası Değeri Hesaplama
Bizans paraları yer alan katalogların oldukça fazla çeşidi vardır. Bu nedenle Bizans parası değeri hesaplama bazı incelikleri gerektirir. Bizans paralarını diğerlerinden ayıran temel özellik:
- Estetiği
- Tarihi
- Kültürü
- Dini ögeler açısından bedeli olmayan eşsiz ikonografidir.
Bizans’ın ilk sikkelerin M.S 5. yüzyılda ortaya çıktığı genel olarak kabul edilmiştir. Büyük Bizans İmparatorluğu temeli din olan bir devlettir. Bu nedenle de Bizans sikkelerinin ön yüzünde imparatorun tasvir edildiği kopyalardan ve arka yüzünde dini resimler ile sembollerden oluşur.
- Melekler
- Haçlar
- İsa
- Azizler
- Diğer dini gravürler.
Bizans parasını değeri hesaplanırken yardım almak için uzmanlardan destek alabilirsiniz.
- Madeni para kataloğu
- Sertifikalı değerlendirme uzmanları gibi.
Bir madeni sikkenin fiyatını belirleyen ana kriter nadirliğidir.
- Üretilen madeni para sayısı
- Darphane yeri
- Revize edilmiş tasarım
- Dolaşımdan çekilme
- Bozuk para kusurları
Paranın eskilik durumu:
- Tüm madeni paraların tarihi yoktur.
- Miladi takvime göre tüm tarihler gösterilmemiştir.
- Tüm madeni paralar üzerinde yazan tarihlerde basılmamıştır.
Madeni sikkeler ne kadar iyi korunursa, koleksiyoncular için bir o kadar değerli olur. Bir sikkenin durumunu değerlendirmenin ana yöntemi Sheldon değerlendirme ölçeğidir. Bazı uygulayıcılar ise tanımlayıcı özellikler kullanır.
Roma ve Bizans Paraları Aynı mı?
Sıklıkla karşılaştığımız sorulardan biri Roma ve Bizans paraları aynı mı sorusudur. Bu konuyu detaylı bir şekilde ele aldık.
Antik Yunan sikkeleri, nümismatikteki en geniş ve en eski gruptur. Eski Yunan sikkeleri grubu genellikle aşağıdaki alt gruplara ayrılır. Bunlar:
Antik Yunan sikkeleri: En geniş ve en eski gruptur.
Triens: Roma bronz madeni
İngiliz Meleği: İngiltere ve Fransa’da çıkarılan altın paralara
Alma Wassertaler: Su Thaleri
Bizans paraları, hac simgelerin, azizlerin de sık sık mühürlendiği paralardır.
Pol-Ugric Sophia Aleseevna: 1682-1689 yılları arasında basılan altın para
Elisabeth Gold: Deneme sikkelerinin genel adı olarak kullanılmaktadır.
Dvortsovka: İki ruble değerine sahip Elizabeth Petrovna ve Catherine II. Hükümdarlığı döneminde basılan yarım tina altın sikkeler
Schilling: 1426’dan 1561’e kadar basılan madeni para
Galya Petuch: Fransa’nın sembolü
Çift başlı kartal, Artiluk, Heksagram gibi tanımlamalar Bizans paralarında yer almaktadır.
Okuyunuz: Lidya Paraları ve Sikkeleri Değerleri
Bizans Sikkeleri Satışı Yasal mı?
Ülkemiz kanunlara dayalı olarak yürütülmektedir. Bu nedenle belli kurallara uyarak yasa dışı işlerden kaçınmalıyız. Genel olarak sorulan sorulardan bir diğeri ise Bizans sikkeleri satışı yasal mı? Bizans paraları için bu konuya şu şekilde açıklık getirelim.
Korunması gereken taşınır kültür ve tabiat varlıkları 23. maddesinin a bendine göre; Osmanlı padişahları Abdülmecid, Abdülaziz, 5. Murat, 2. Abdülhamit, 5. Mehmet Reşat ve Vahdettin dönemlerinde madeni paralar ve sikkeler kanunlara göre bir tescile tabi olmadan yurt içerisinde alınıp satılabilirler. Bu dönemler dışında kalan Bizans paraları ve sikkeler alınıp satılamaz.Ayırıca bu konuda daha detaylı bilgi için Kültür varlıkları koruma kurulu sitesini inceleyiniz.
” Bizans Paraları Fiyatları, Eski Bizans Parası ve Altın Sikkeleri ” başlıklı makalemizin sonuna geldik. Aklınıza takılan konularda yorumlar bölümünden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
