TV haberlerinde beyaz çay yetiştiriciliği ile ilgili yapılan haberlere mutlaka denk gelmişsinizdir. Beyaz çay yetiştirenlerin kg başına 5000 TL kazandığı söylenir. Peki beyaz çay ile ilgili söylenenler ne kadar doğru? Bu yazımızda beyaz çay yetiştirerek para kazanmak isteyenlere bilmesi gereken tüm detayları aktaracağız.
Beyaz çay yetiştiriciliği yaparak elde edeceğiniz gelirle ilgili söylenenlerin hepsi doğru. İsterseniz N11 sitesini açıp Çaykur şirketi tarafından satılan 20 gramı 100 TL olan beyaz çay paketlerini inceleyebilirsiniz. Beyaz çayın hem sağlığa faydalı olması hem de üretim kapasitesinin düşük olması fiyatının yüksek olmasına neden olur.
Bulunduğunuz bölgede uygun iklim şartlarını taşıdığınız taktirde sizde beyaz çay yetiştiriciliği yapabilirsiniz. Tabi beyaz çay yetiştirmek diğer tarım ürünlerinde olduğu kadar kolay değil. Hatta beyaz çay elde etmek için yapılması gerekenleri sizlere anlattığımızda neden pahalı olduğu konusunda hak vereceksiniz. Şimdi beyaz çay nasıl yetiştirilir aşamasına geçmeden biraz tarihinden bahsedelim.
Çayın anavatanı Çim İmparatorluğu olduğu bilinmektedir. Beyaz çay için de bu durum değişmez. Beyaz çay ilk olarak 600’lü yıllarda imparatorluk aileleri tarafından tüketilmeye başlanmıştır. Hattan Tang Hanedanlığı zamanında imparatorluğun bahçesine çay ekimi yapılmıştır. Burada üretilen beyaz çaylar gümüş tüylü iğnelere sahipti. Bu gümüş iğneli beyaz çaylar hala en değerli ve en pahalı beyaz çeşidi olarak kabul edilir.
Gümüş tüylü beyaz çaya talep yüksek olduğundan fiyatı da her zaman yüksektir. Esas ana memleketi ise Çin’in Fujian eyaletidir. Bu eyalet beyaz çay yetiştiriciliği yapılması ile ünlenmiştir. Ülkemizde de beyaz çay yetiştiriciliği Çaykur firması öncülüğünden yapılmaktadır. Sizde beyaz çay üretimi yapmak istiyorum diyorsanız makalemizde ihtiyacınız olacak tüm bilgileri detayı ile birlikte bulacaksınız.
Beyaz Çay Yetiştiriciliği
Beyaz çay yetiştirmek istiyorsanız, çayın ende olarak yetiştiği illerden birinde yaşıyor olmanız gerekiyor. Türkiye’de ise çay yetiştiriciliği Doğu Karadeniz bölgesinde yapılmaktadır. Çay bitkisinin ihtiyacı olan yağış ancak o bölgede yeterli derecede mevcuttur.
Peki başka bölgelerde çay yetiştirmek mümkün mü? Evet başka bir ilde istenilen ortamı oluşturarak çay yetiştiriciliği yapabilirsiniz. Ancak hem verim hem de kalite açısından yetersiz kalacaksınız. Üstelik kazanacağınız para da masraflarınızı karşılamayacaktır. Bu nedenle mevcut çay yetiştiriciliğinin yapıldığı bölgelerde beyaz çay yetiştiriciliği yapmanız daha mantıklı. Şimdi beyaz çay yetiştiriciliğinin nasıl yapıldığını anlatmaya başlayalım.
- Beyaz çay üretimi yapmak için farklı bir ağaç veya çalı formu dikmeniz gerekmez. Beyaz çay da siyah ve yeşil çayın üretildiği çalı formundaki bitkiden üretilir.
- Tabi beyaz çay hem siyah hem de yeşil çaya göre daha az fabrikasyon işlemi görmektedir. Oksitleme işlemine maruz kalmadan kurutulmaya alınır. Bu da antioksidan oranını yüksek kılar.
- Beyaz Çay erken ilk bahar başı ve sonu (Mart-Nisan) aralığında çay yapraklarının açmamış tomurcukları toplanarak elde edilir.
- Bu tomurcuklar ilk önce solmaya, ardından da kurumaya bırakılır. Tüm bu işlemlerin doğal olarak yapılması tavsiye edilir.
- Beyaz çay yağmurlu havalarda toplanmaz. Aksi takdirde toplayacağınız çay tomurcuklarında bozulma meydana gelecektir.
Not: Bulunduğunuz bölge çay yetiştiriciliği yapmak için uygun değilse, en karlı tarım ürünleri başlıklı yazımızdan diğer tarım ürünlerini inceleyebilirsiniz.
Beyaz Çay Nasıl Üretilir
Beyaz çayın üretim aşamasını yukarıda sizlere anlattık. Aslında bahsedilen bölgelerde yaşıyorsanız çay firmaları size bu konuda destek vermektedir. Hatta çiftçilerin beyaz çay üretimi yapmaları için teşvikte sunmaktadırlar.
Ancak burada farklı bir durum var.!
Beyaz çay açmamış yani çıkmamış tomurcukların toplanması ile elde edilir. Bu tomurcukların açmasına izin verilseydi, tomurcuğun 100 katı ağırlığında çay yaprağı elde edilecekti. Erken hasat yapılarak siyah ve beyaz çay hasadında azalma gerçekleşti.
Tabi burada ki kar oranı beyaz çaya yüklenmiş durumda. Yani beyaz çayın bu kadar pahalı olmasının nedeni ağırlığının 100 katı kadar olan çaydan vazgeçilip sadece tomurcuğun alınmasıdır. Bunu diğer bitkiler içinde düşünebilirsiniz. Örneğin; şeftaliyi tamamen almak yerini, leblebi büyüklüğünde olan tomurcuğu almayı tercih ediyorsunuz.
Burada tercih tamamen çiftçiye ait. Tabi bir de geleneksel olarak alışılmış davranışlar. Çiftçiler beyaz çaydan yüksek gelir elde etseler de kalite zorluğundan dolayı üretmeye pek yanaşmıyorlar. Üretimin büyük bir kısmı sadece fabrikalar tarafından yapılmaya devam edilmektedir.
Okuyunuz: Tarım Ürünlerinde %100 Verim Arttıracak Yöntemler
Beyaz Çay Nerede Yetişir
Beyaz çay sadece Doğu Karadeniz’de verimli olarak yetiştirebilirsiniz. Türkiye’de Trabzon, Artvin, Giresun ve Ordu çay üretimin en çok yapıldığı 4 il arasında yer alır. Eğer bu bölgelerde yaşıyorsanız çay üretimi yapmaya başlayabilirsiniz.
Beyaz çay üretimi yapmak için bireysel yetiştiricilik dışında, çiftçiler ile anlaşma yaparak da üretim yapmanız mümkün. Bir çok çiftçi maalesef üretimin fabrikasyon aşamasını bilmiyor. Bu konuda çiftçiden beyaz çay toplayıp, fabrikasyon konusunda girişimcilik yapabilirsiniz.
Okuyunuz: Ginseng Yetiştiriciliği
Beyaz Çay Nasıl Toplanır
Çay bitkisi makine yardımı ya da traktör yadımı ile toplanabilecek bir bitki değil. Aşırı sıkı olması ve sadece üst yaprakların toplanması nedeni ile el ile toplanması gerekir. Bu durumda işçi maliyetinin yüksek olduğu anlamına gelir. Çünkü toplanması oldukça zahmetlidir.
Peki durumlar beyaz çayda nasıl? Beyaz çayın toplanması, normal çaya göre 10 kat daha zahmetli diyebiliriz. Evet sadece makas ile çay yapraklarını kesmeye benzemiyor maalesef. Keseceğiniz tomurcukları tek tek incelemeniz gerekiyor. Yeterli olgunlukta olan ya da açmamış olan tomurcukları seçmelisiniz. Bu da tek bir işçi ile toplanacak beyaz çayın oldukça düşük ağırlığa sahip olacağı anlamına gelir.
Tabi sadece toplayıcılık değil. Hava şartları da işçileri zor durumda bırakmaktadır. Yağışların devam ettiği ilk bahar aylarında tomurcuk toplamak yaz sonunda yapılan hasatlara göre daha zahmetli olacaktır.
Beyaz Çayın Faydaları Nelerdir?
Beyaz çay diğer çay çeşitlerinde olduğu gibi Camellia sinensis familyasındandır. Ancak diğer çay türlerine göre oksidasyon işlemine en az maruz kalan çay türüdür .Bu nedenle diğer çay türlerine göre faydası daha fazlasıdır. Şmdi beyaz çayın faydalarını maddeler halinde inceleyelim.
- Beyaz çay diğer çaylara göre daha fazla antioksidan içermektedir. Bu da stres seviyesini düşürmede etkili rol oynar.
- Kalp hastalığını riskini azaltıcı etkiye sahiptir.(kaynak)
- Yağ yakmayı harekete geçirdiği için kilo vermede etkili rol oynar.
- Florür içeriği ile dişlerinizin bakterilerden temizlenmesine yardımcı olur.
- Kanserli hücrelerle mücadele eden bileşenlere sahiptir.
- Kan şekerini dengeleyici etkiye sahiptir.
- Yaşlanmış cilt hücrelerini yenileme ve onarma etkisine sahiptir.(healthline)
- Yeşil çay, siyah çay, oolong çay, pu-erh çay türlerine göre en az oksidasyona maruz kalmanızı tüm faydalı içeriğini koruduğu anlamına gelmektedir.
Beyaz Çay Çeşitleri
Beyaz çay çeşitleri yetiştirildikleri bölge ve yetiştirilme türlerine göre farklılık göstermektedir .Beyaz çay fiyatlarını incelediğinizde kg fiyatı 500 TL ile 5000 TL arasında değiştiğini görebilirsiniz. Bu farklılık yetiştirilme türüne, bölgesine ve gümüş dikenlerine göre farklılık gösterir. Hatta beyaz çayların içerdiği kafein oranları bile türler arasında farklılık göstermektedir. Şimdi bu çayları inceleyelim.
Okuyunuz: Zencefil Yetiştiriciliği
Gümüş İğneli Beyaz Çay (Bai Hao Yin Zhen)
Gümüş renge ve beyaz tüylere sahip olan bu tür en değerli ve en popüler beyaz çay çeşididir. Yazımızın başında Çin İmparatorluğunun bahçesinde bu türün yetiştirildiğinden bahsetmiştik. Günümüzde ise Çin’in Fujian eyaletinde yetiştirilmektedir. İçi dolu olan tomurcuklar ve beyaz gümüş rengi tüyleri ile en kaliteli beyaz çay olarak bilinir.
Uzun Ömürlü Kaş Beyaz Çayı ( Sow Me )
İngilizceye çevrimi ile biraz tuhaf gelebilir. Ancak Çin’de en çok tüketilen beyaz çay çeşitleri arasında yer alır. Çay bitkisinin en üstünde yer alan ufak küçük yaprakların toplanıp harmanlanması ile elde edilir. Kalite ve fiyat bakımından diğer çay çeşitlerinin altında yer almaktadır.
Beyaz Şakayık ( Bai Mu Dan – Pai Mu Tan )
En çok tercih edilen ya da en kaliteli 2. beyaz çay türü diyebiliriz. Beyaz çayın dünyada popüler olması ile birlikte üretim yöntemleri de zenginleştirilmiştir. Bai Mu Dan ise 2 açılmış çay yaprağı ile bir tomurcuğun karıştırılması ile oluşturulur.
Darjeeling Beyaz Çay
Hindistan’ın Darjeeling bölgesinden toplanan beyaz çaylarla yapılan üretime verilen isimdir. Çin’in Fujian eyaleti ile aynı yöntemlerle üretim yapılmaktadır. Ancak çayın tadı tamamen birbirinden farklıdır. Topraktaki asit oranı ve bileşenler beyaz çayın tadını ve içeriğini etkilemektedir.
” Beyaz Çay Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır ” başlıklı yazımızın sonuna geldik. Aklınıza takılan konularda yorumlar bölümünde bizimle iletişime geçebilirsiniz.
