Belçika Ekonomisi, ülkenin coğrafi konumu, endüstriyel ve ticari oluşumları, gelişmiş bir ulaşım ağı üzerine yoğunlaşmış modern aynı zamanda kapitalist ekonomik sistem anlayışı üzerine kuruludur. Belçika Krallığı gelişen sanayisini komşu ülkeler ile birleştirmek istemiştir ve 19. Yüzyıldan itibaren liman, kanal, demiryolu ve otoyol altyapıları geliştirmeye başlamıştır.
Tüm bunların yanında tekstil, demir çelik, gıda işlemi ve üretimi, rafinaj, kimyasallar, ilaç, otomobil, elektrik – elektronik ve makine üretimi sanayisinin ana bileşenleri arasında yer almaktadır. Gayri safi milli hasılasının da %74.9’u bu saydığımız bileşenlerden oluşmaktadır. Tarım ise gayri safi milli hasılanın yalnızca %1’lik kısmını oluşturmaktadır. Dünya ticaretine bağlı ülkeler arasında olan Belçika Krallığı aynı zamanda Avrupa Topluluğunun kurucu devletleri arasında yer almaktadır.
Belçika ihracat konusunda 3/4 lük kısmını diğer AB ülkeleri ile gerçekleştirmektedir. Böylece AB ülkelerinin ekonomilerinin birbiri ile bağlı olmasını desteklemeye devam etmektedir. Dünya Ekonomik Forumu’nun 2019 Küresel Rekabet Endeksi verileri dikkate alındığında 141 ülke ile karşılaştırma yapıldığı zaman bu sıra içerisinde Belçika ekonomisi 76.4 puanı ile 22. sırada bulunmaktadır.
2019 yılında Dünya Bankası tarafından yayımlanan raporda GSYİH değerleri dikkate alındığı zaman Belçika’da kişi başına düşen gelir ortalama olarak 46 USD olmuştur. Belçika ekonomisi gelişmişliği sebebi ile dikkat çeken bir ekonomiye sahiptir. Bu gelişmede ise bulunduğu coğrafi konum, üretken ve birden fazla dil konuşabilen iş gücüne sahip olması etkili olmuştur.
Pek çok Avrupa ülkesinde olduğu gibi Belçika’da da asgari ücret belirlenirken devletin düzenlediği miktar dikkate alınmaktadır. Asgari ücret devlet tarafından ve toplu sözleşmeler aracılığıyla endüstriyel düzeyde belirlenmektedir. Belçika Krallığı yıl içerisinde 2 defa asgari ücret incelemesi yapmaktadır. Avrupa Birliği devletleri arasında en yüksek asgari ücrete sahip olan ülke Belçikadır. Saatlik çalışma ücreti 41,90 Euro’dan başlamaktadır. Aylık asgari ücret miktarı ise 1593 Euro’dur. Haftalık çalışma saati toplamda 38 saattir.
Belçika Ekonomisi Neye Dayalı
Dünya üzerinde yer alan ülkeler arasında en büyük 25. Ekonomiye sahip olan ülke Belçika’dır. Batı Avrupa’nın merkezinde yer alan bu ülke çok kültürlü bir yapıya sahiptir. Bu durumdan dolayı da strateji olarak avantaja sahiptir. Belçika, Avrupa’da yer alan diğer ülkeler ile ulaşım ve iletişim açısından gelişmiştir. Güçlü bir altyapısı olan bu ülke ulaşım ve lojistikte liman, karayolu, havayolu ve demiryolu ağı sayesinde çevresinde bulunan ülkelerin sanayileri ile kaynaşmış durumdadır.
Belçika Ekonomisi 2008 yılında küresel bir ekonomik krize yakalanmıştır. Bu ekonomik kriz haricinde ekonomisi incelendiğinde son 20 yıl içerisinde ekonomisi istikrarlı bir şekilde büyümeye devam eden bir ülkedir. 2019 yılı itibarı ile kişi başına düşen GSYH 2019 yılında 54 bin doların üzerinde olmuştur. 2019 yılında Uluslararası Para Fonu (IMF) verileri dikkate alındığı zaman yıllık %1,4 oranında büyüyen bir ekonomiye sahip olmuştur.
Belçika Krallığı Dünya Bankası “İş Yapma Kolaylığı” endeksinde 46. sırada yer almaktadır. Belçika’nın etnik çeşitliliği dahilinde yer alan Belçikalıların yanı sıra Fransız, İtalyan, Hollandalı, Faslı, Türk ve Romanyalılar da bulunmaktadır. Bu çeşitlilik ile birlikte nüfusu 11.4 milyon kadardır. İşsizlik oranı ise son 5 yıl içerisinde istikrarlı bir şekilde düşüş göstermiştir. 2019 yılında ise işsizlik oranı %5,4 olarak belirlenmiştir.
Belçika Ekonomisi 2020 yılında yaşanan COVID-19 pandemisi sebebi ile de -%6,9 oranında daralmıştır. Belçika 2019 yılı dikkate alındığında , Comtrade verilerine bakılarak 445 milyar dolarlık ihracat ve 426 milyar dolarlık ithalat yapmıştır. 2019 yılında Türkiye de Belçika’ya 3,4 milyar dolarlık ihracat yapmıştır. Belçika’dan ise 3,2 milyar dolarlık ithalat yapılmıştır.
Belçika İşçi Maaşları
Ülkelere göre asgari ücret sıralaması yapıldığı zaman Belçika Krallığı Avrupa’da bulunan 33 ülke içerisinde 7. Sırada yer almaktadır. 2021 yılı itibarı ile Belçika’da asgari ücret 1.625 Euro olmuştur. Yıllık asgari ücret ise 19.508 Euro olarak hesaplanmıştır. Belçika’da maaşlar belirlenirken meslek grupları, çalışma saatleri, cinsiyet ve deneyim gibi faktöreler göz önünde bulundurulmaktadır.
Belçika’da ortalama maaş 3.450 Euro’dur. Belçika’da en yüksek maaş verilen sektör ise petrokimya endüstri ve üst düzey yöneticilerin yer aldığı sektörlerdir. En düşük maaş verilen sektör ise konaklama ve yemek hizmetleri olmuştur. Belçika’da yollara göre asgari ücret dağılımı şöyle olmuştur;
-2021 1.625 Euro
-2020 1.593 Euro
-2019 1.593 Euro
-2018 1.562 Euro
-2017 1.531 Euro
-2016 1.501 Euro
Belçika Ekonomisi dikkate alındığında tam zamanlı çalışma kişiler için ödenecek aylık brüt maaş ortalama olarak 3.450 Euro olmaktadır. Belçika’da petrokimya endüstrisi ulusal ortalamanın oldukça üzerindedir. Bununla birlikte en yüksek ödeme yapılan sektör de petrokimya endüstrisidir. Belçika’da çalışan genel müdürler ve üst düzey yöneticiler aylık ortalama olarak 9.285 Euro maaş almaktadır. Bu grup da en yüksek ödeme yapılan meslek gruplarından bir diğeridir.
Belçika’da bilgisayar programlama ve danışmanlık ile ilgili faaliyetler de en yüksek getiri sağlayan meslek grupları arasında yer almaktadır. Belçika’nın en düşük maaşlı hizmet veren sektörleri ise konaklama ve yemek hizmeti veren işletmeler yer almaktadır. Belçika’da yüksek lisans derecesine sahip olan kişiler normal bir eğitim düzeyinde olan çalışkanlara göre daha fazla kazanç sağlamaktadır. Belçika’da eğitim oldukça önemlidir ve tam zamanlı erkek çalışanların ortalama aylık maaşı kadın çalışanlar ile karşılaştırıldığı zaman daha yüksek seviyededir.
Belçika Asgari Ücret Rakamları
Belçika Avrupa ülkeleri arasında yer aldığı için Euro para birimine kullanan bir ülkedir. Belçika Asgari ücret 2020 yılı itibarı ile 1. 593, 81 Euro olmuştur. Belçika Asgari ücret 2021 yılı itibarı ile artışa geçmiştir ve aylık 1. 625 Euro olmuştur. Avrupa genelinde belirlenen günlük ve saatlik ortalama asgari ücret bedeli Belçika Ekonomisi üzerinde de etkili olmuştur.
Belçika Asgari ücret oranları araştırmasında bir ailenin standart bir şekilde geçinmesi için 1. 593 Euro yeterli olmaktadır. Ev kiraları 400 Euro ile 1000 Euro arasında değişmektedir. Yaşanacak yere,
şehirlere ve evin yapısal olarak özelliklerine göre değişiklik göstermektedir. Belçika’da, ortalama olarak bir insanın geçimini sağlaması için de 1.500 Euro yeterli bir miktar olmaktadır.
Belçika iş olanakları açısından da yüksek meslek grupları bulunduran bir ülkedir. Doktor, mühendis, öğretmen sayısı azdır. Avrupa’nın nüfus oranı ile karşılaştırıldığı zaman kişi sayısının az olduğu ülkeler arasında yer almaktadır. Ülke standartları dikkate alındığında sağlık sigortası ve işsizlik maaşı gibi yardımlar da devlet tarafından yapılan yardımlar arasında yer almaktadır. Yaşam standartları yüksektir ve ülke politikası da sosyal devletlere uygundur.
Eurofound verileri dikkate alındığında Belçika’da asgari ücretle çalışan kişilerin oranı Avrupa genelindeki ülkeler arasında en düşük oranlar arasında yer almaktadır. Belçika’da % 9 oranında asgari ücretle çalışan kişi bulunmaktadır. Ayrıca Belçika Krallığı nüfus olarak da az bir sayıya sahip olduğu için işçi sayısının az olması beklenir bir orandır.
Belçika Market Fiyatları
Belçika Ekonomisi dikkate alındığında market fiyatları da şehirlere göre değişiklik göstermektedir. Belçika’da ortalama olarak market fiyatları şöyledir;
-Süt (1 litre): 0,89 EUR
-Ekmek (1 adet): 1,68 EUR
-Yumurta (12 adet): 2,64 EUR
-Peynir (1 kilo): 12,60 EUR
-Patates (1 kilo): 1,37 EUR
-Pirinç (1 kilo): 1,83 EUR
-Soğan (1 kilo): 1,24 EUR
-Domates (1 Kilo): 2,15 EUR
-Tavuk Fileto (1 kilo): 8,94 EUR
-Dana eti (1 kilo): 14,62 EUR
-Elma (1 kilo): 2,26 EUR
-Muz (1 kilo): 1,72 EUR
-Su (1,5 litre): 0,83 EUR
-Yerli Bira (0,50 ml): 1,58 EUR
-İthal Bira (0,33 ml): 1,89 EUR
Belçika’da yaşayan biri için gıda ve market masrafları bir kişi için aylık 771. 39 Euro civarında olmaktadır. Belçika’da yaşayan dört kişilik bir ailenin market masrafları ise 2,647 Euro civarında olmaktadır.
Belçika Halkı Alım Gücü
Avrupa’nın kuzeybatısında yer alan, küçük bir yüz ölçümüne sahip olan Belçika özellikle çevre ülkeler ile karayolu ve demir yolu bağlantıları kuran bir ülkedir. Bağlantılarının oldukça gelişmiş olması Belçika Ekonomisi üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir. Avrupa’da yer alan önemli kentlere ulaşım açısından oldukça avantajlı bir konumda yer almaktadır. Yönetim şekli anayasal monarşidir.
Belçika’nın nüfusu 2020 yılı itibarı ile 11.5 milyon olmuştur. Nüfus büyüklüğü sıralamasında ise 79. Sırada yer almaktadır. Belçika nüfusu içerisinde yer alan Türk nüfusu ise 250.000’dir. İnsani gelişmişlik endeksi dikkate alındığında Belçika, dünyada 189 ülke arasında 17. sırada yerini almıştır. Topraklarının 2/3’ü tarım arazilerinden ve ormanlardan oluşmaktadır.
Belçika Krallığı süt ürünleri, kümes hayvanları, meyveler, sebzeler, arpa, patates, tütün ve tahıllar gibi tarımsal ürünler konusunda önemli bir üretici ülkedir. Bununla birlikte zengin kalker yataklarına ve çinko, kurşun gibi doğal kaynaklara da sahiptir. Ancak fosil yakıt ihtiyacı açısından tamamen dışa bağımlı bir ülkedir. 2019 yılı Belçika ekonomik serbestlik endeksine göre, dünyada 180 ülke arasında 48. Sırada yer almaktadır.
2019 yılında Belçika’ya 9,7 milyar dolar kadar doğrudan bir yabancı yatırım girişi olmuştur. Yabancı yatırım stoğu açısından da AB ülkeleri arasında 7. Sırada yer almıştır. Yine aynı yıl içerisinde Belçika’dan yurt dışına ise 19 milyar dolar tutarında doğrudan bir yatırım çıkışı yapılmıştır.
Stratejik olarak coğrafi konumu, nakliye kalitesi, lojistik ve telekomünikasyon altyapısı, çok dilli ve kalifiye iş gücü, yüksek satın alma gücü sebebi ile Belçika Ekonomisi oldukça gelişmiştir ve yabancı yatırımcılar için de uygun ülkeler arasına girmesine sebep olmuştur.
Belçika Ekonomisi Nasıl Gelişti
Birinci Dünya savaşının ardından Almanya tarafından işgal edilmiş olan Belçika Krallığı savaşın sonrasında yeniden bağımsızlığını kazanmayı başarmıştır. Ardından da Almanya’nın sömürge bölgesi olarak ele geçirdiği Ruanda-Urundi’yi 1916’da kendi ele geçirerek bölge Milletler Cemiyeti manda bölgesine Belçika’ya bağlamıştır. 1o94 yılında ise büyük bir soykırım olan Ruanda Soykırımı yaşanmıştır.
Dünya savaşı esnasında bir daha Almanya tarafından işgal edilen Belçika 1944 yılında işgalden kurtulmayı başarmıştır. Savaşın ardından geçen süreç içerisinde Avrupa Ekonomik Topluluğu’nun kurucuları arasında yer almıştır. Öyle ki Belçika Krallığı günümüzde Avrupa Birliği (AB) ve NATO’nun merkezi konumu haline gelmiştir.
Belçika’da Yaşam Şartları
Belçika Ekonomisi güçlü ve kalkınmış bir ekonomiye sahiptir. Bunun için de yaşam şartlarının yüksek seviyede olduğunu belirtmek isteriz. Belçika’da ev kiraları oda sayısına ve evin şehrin dış kısımlarında ya da merkezinde yer almasına göre değişiklik göstermektedir. Belçika’da ev kiraları ortalama olarak şöyledir;
-Şehir merkezinde ev (1 yatak odalı): 724 EUR
-Şehir dışında ev (1 yatak odalı): 611 EUR
-Şehir merkezinde ev (3 yatak odalı): 1148 EUR
-Şehir dışında ev (3 yatak odalı): 946 EUR
Belçika’da giyim masrafları ise alınacak olan kıyafetin cinsine ve markasına göre değişiklik göstermektedir. Ortalama olarak giyim masrafları şöyledir;
-Kot pantolon: 86 EUR
-Yazlık elbise: 38 EUR
-Spor ayakkabı: 84 EUR
-Deri ayakkabı: 114 EUR
Belçika’da ulaşım için ise pek çok seçenek bulunmaktadır. Özel araçlar kullanılabiliyorken bununla birlikte bisikletler, tramvay, metro, otobüs gibi ulaşım araçları da Belçika’da kullanılan ulaşım araçları arasında yer almaktadır. Özellikle büyük şehirlerden olan Brüksel gi şehirlerde metro, tramvay ve otobüs daha çok kullanılan ulaşım araçları arasında yer almaktadır.
Belçika eğitim konusunda da oldukça gelişmiş bir toplumdur. Belçika, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) verileri dikkate alındığında yıllık bütçesinin %6,2’sini eğitim için ağrıdığı görülmektedir. Bu bütçesi ile de Avrupa ülkeleri sıralamasında 5. sırada yer almaktadır.
Belçika eğitim sistemi Belçika’nın idarî yapısını oluşturan Federal Hükümet, Fransız Toplumu Hükümeti ve Flaman Toplumu Hükümeti tarafından belirlenmiştir. Federal hükümetin karar verebildiği konular arasında yalnızca zorunlu eğitim süresinin ne kadar olacağı ve diploma alabilme koşulları yer almaktadır. Geriye kalan bütün Belçika eğitim sistemi ile ilgiler konular adına Fransız Toplumu Hükümeti ve Flaman Toplumu Hükümeti yetkilidir.
Belçika Ekonomisi gelişmiş bir ekonomi modelidir. Uluslararası Para Fonu (IMF) verileri dikkate alındığında Belçika’da kişi başına düşen milli gelir 50.904 dolar olarak belirlenmiştir. Belçika belirlenen bu kişi başına düşen milli geliri ile dünya sıralamasında 11. sırada yerini almış durumdadır.
Belçika’nın, 2020 yılı verileri dikkate alındığında 11.589.623 kişilik bir nüfusa sahip olduğu görülmektedir. Belçika’nın yaş ortalaması, 29.1’dir. Belçika’da kadınlar için planlanan yaşam ömrü 83.5 olurken erkekler için ise 78.8 olmuştur. Belçika’da kadınlar nüfusun %50.4’ ünü oluşturur erkekler ise %49,6’sını oluşturmaktadır. Belçika nüfusunun eğitim oranı ise oldukça yüksek bir oranla %96,4’tür. Belçika’da kadınların eğitim oranı %96,8 olurken erkeklerin %96 olmuştur.
Belçika’da Ne İş Yapılır
Belçika iş imkanları açısından ve iş bulma yönünden en çok tercih edilen ülkeler arasında yer almaktadır. İş imkanları arayan kişiler tarafından araştırma yapılırken maaşlar ilk araştırılan ve merak edilen konular arasında yer almaktadır. Belçika ekonomisi de oldukça gelişmiş olması sebebi ile ve refah seviyesinin yüksek olmasından dolayı iş arayanların tercih edebileceği bir ülke olarak karşımıza çıkmaktadır.
Belçika’da konuşulan resmi dil Felemenkçe’dir. Bununla birlikte Fransızca ve Almanca dilleri de konuşulmaktadır. Felemenkçe, Fransızca, Almanca veya İngilizce dillerini ya da herhangi birini biliyor olmak ve konuşmak Belçika’da iş bulma avantajını yükseltmektedir. Belçika’ya çalışmak için gelenler için yabancılar adına hizmet veren özel istihdam büroları sayesinde Belçika’da iş bulma olanağı sağlanmaktadır.
Belçika’da genellikle bilişim teknolojileri, turizm, hizmet sektörü, sanayi, tarım, mühendislik, üretim ve gastronomi alanlarında iş imkanları vardır ve en çok bu konuda iş ilanı açılmaktadır. Belçika’nın büyük şehirlerinde genellikle her sektörde iş bulunabilir ve personel ihtiyacının da günden güne arttığını söyleyebiliriz.
Belçika’da 1 gün içerisinde çalışma saati toplam 9 saattir. Haftada ise toplam 40 saatlik bir çalışma süresi uygulanır. Fazla mesai yapma hakkı da bulunmaktadır. Belçika yasaları dikkate alındığında fazla mesai süresi günlük en fazla 11 saat ve aylık en fazla 50 saatlik çalışma süresi ile sınırlandırılmış bir süredir. Belçika’da mesai ücreti olarak mevcut saatlik ücretin en az %50’si verilmek zorundadır. Bununla birlikte hafta sonu ve resmi tatil günlerinde mesai ücreti olarak mevcut saatlik ücretin 2 katı kadar ücret ödenmektedir.
Belçika’daki işlerde 1 yıl içerisinde yıllık izin süresi 20 gündür. Çalışma suresi seviştikçe yıllık ücretli izin süresinde de değişiklik olmaktadır. Belçika’da çalışan ve doğum yapan kadınlar için ise 3 ay ücretli doğum izni verilmektedir. Erkeklere ise 10 gün kadar ücretli babalık izni verilmektedir. Belçika’daki meslek grupları ve maaşları şöyledir;
-Hizmet personeli 3.000 EUR
-Tarım ve üreticilik 2.748 EUR
-Sanat tasarım 3,079 EUR
-Bankacılık 4.394 EUR
-Araba tamirciliği 3.524 EUR
-Satış danışmanlığı 3.551 EUR
-İnşaat işçiliği 3.782 EUR
-Çağrı merkezi temsilcisi 3.067 EUR
-Öğretmen 3.258 EUR
-İnsan kaynakları 4.073 EUR
-IT 4.969 EUR
-Sigortacı 3.720 EUR
-Gazeteci 3.196 EUR
-Avukat 4.483 EUR
-Yöneticilik 5.294 EUR
-Reklam ve pazarlama 3.792 EUR
-Mühendis 3.800 EUR
-Eczacılık 4.103 EUR
-Güvenlik personeli 3.036 EUR
-Telekomünikasyon 4.325 EUR
-Turizm ve Otelcilik 2.694 EUR
-Şoför 3.022 EUR
-Çevirmen 3.498 EUR
-Doktor 13.800 EUR
Okuyunuz: Belçika’ya Nasıl Gidilir
Belçika’ya Gitmek İstiyorum Diyenlere Tavsiyeler
Öncelikle Belçika Ekonomisi açısından oldukça gelişmiş bir ekonomi yapısına sahip olduğu için refah içinde yaşayacağınız bir şehirde olacağınızı söylemek isteriz.
Belçika’da Felemenkçe, Fransızca ve Almanca olmak üzere 3 adet resmi dil vardır. Batı kısmı Felemenkçe, Doğu kısmı Fransızca, Almanya’ya sınır olan kısmı Almanca konuşmaktadır. Brüksel ise ortada kaldığı için kesişim kümesi görevi görmektedir. Brüksel’de ise bu dillerin hepsi konuşulmaktadır.
Bilinenin aksine en iyi çikolata İsviçre’den ya da Almanya’dan değil Belçika’dan gelmektedir. 3 ayrı sütle yapılan çikolatalar dünyadaki en iyi çikolatalardır. Belçika bira, waffle, patates ve çikolata konusunda en iyi ülkedir. Bunun için kesinlikle bu yiyecek ve içecekleri tatmadan dönüş yapmayın. Brugge’da geleneksel düzenlenen Bira Festivali, Gent’te Işık festivali, Brüksel’de lale festivali her yıl Ağustos ayında, Food Truck’lar ve çok daha fazla festival ise yılın farklı dönemlerinde gerçekleşmektedir.
Belçika toplu taşıma konusunda oldukça gelişmiş bir ülkedir. Antwerp, 68 km ile en uzun tramvay hattına sahip olan şehirdir. Yani ülkenin bir ucundan diğer ucuna trenden hiç inmeden seyahat edebilirsiniz. Arabalar için de tüm ülkeyi dolaşan bir otoban yolu vardır. Bununla birlikte Belçika’nın her şehrinde çok rahat kullanabileceğiniz bisiklet yolları bulunmaktadır.
Belçika vergilerin en yüksek olduğu ülkeler arasında yer almaktadır. Araba ya da teknolojik aletler konusunda değil günlük işler konusunda vergi çok fazladır. Doktora gitmek için neredeyse tüm maaşınızı vermek zorunda kalabilirsiniz. Ambulans çağırmak için belirli bir ücret ödemeniz gerekmektedir.
Belçika geri dönüşüm konusuna önem vermektedir ve geri dönüşümü bir hayat tarzı haline getirmiştir. Eğer geri dönüştürülebilir bir atığı diğer atıkların arasına atarsanız bu durum sizin evinizden alınan çöp poşetinden anlaşılıyor ve karşılığında yaptırım olarak ceza uygulanıyor.